quarta-feira, 27 de abril de 2011

Kongresu CNRT, kandidatus barak ba SEKJEN

Dili, Aileba Lian (AL). Kongresu partidu CNRT (Congresso Nacional da Reconstrucao Timorense) sei halo kongresu hahu loron 29 fulan Abril ba to'o loron 01 fulan Maio tinan 2011. Iha kongresu ne'e sei ba haksesuk malu buat barak, hanesan: aprova Estatuto Partidu, aprova Programa Governasaun ba tinan 2012-2017 no mos eleisaun ba quadros sociais partidu nian.

Prezidente Partidu, Kay Rala Xanana Gusmao, nudar lider ne'ebe intokavel ba ninia fatin, sei lidera partidu ba mandatu ba dala ruak, 2011-2016. Maibe sei hadau malu rame maka kadeira Sekretariu Jeral (SEKJEN). Naran sira ne'ebe maka sei halo rame festa maka: Dionisio Babo, atual Sekretariu Jeral, Agio Pereira, atual Sektretariu Estadu Konseilu Ministru, Bendito Freitas, atual Sekretariu Estadu Formasaun i Emprego no Julio Tomas Pinto, atual Sekretariu Estadu ba Defesa. Sira nain hat (4) ne'e figura diak hotu, maibe kongresistas sira maka iha lijitimidade no poder soberanu ba fihir no hili SEKJEN ne'ebe maka bele akompana Prezidente Partidu CNRT ba periudu 2011-2017.

Importante tamba eleisaun 2012 ne'e importante ba CNRT no ba tau iha pratika mehi PM Kay Rala Xanana Gusmao, atu "Liberta Povu, husi kiak no mukit", liu husi tau iha pratika implementasaun PEDN (2011-2030).

Nudar Povu hein hodi hare!

terça-feira, 26 de abril de 2011

Mari Alkatiri kandidatu ba PR 2012, halo rame festa demokrasia ka kandidatura ne'ebe seriu?

Dili, Aileba Lian (AL). Kandidatura Mari Alkatiri ba Presidente Republika 2012, hahu koalia namanas ona, hahu soe husi Bispo Diocese Baucau, D. Basilio do nascimento, foin dadaun ne'e ba media. Iha semana laran media hahu desenvolve fali opiniaun publika konaba potensial kandidatura Mari Alkatiri nian ne'e.

Maibe mosu mos, duvida husi publiku maka ne'e, kandidatura Mari Alkatiri ne'e seriu ka atu harame deit festa demokrasia iha eleisaun presidencial 2012?

Husi hanoin ne'ebe soe husi Bispo D. Basilio do Nascimento, hatudu katak hanoin ne'e serio, ate Bispo mos koalia ho argumentu fiar an katak Mari Alkatiri figura konsensus, figura fundador nasaun, lidere partidus historiku no figura estadistas ida. Maske hanoin sira Bispos Basilio nian ne'e sei bele diskuti maibe, importante maka mensajen ne'e pasa.

Balun fali fiar katak, figura Mari Alkatiri, sei la prence ba kriterius nebe maka amo Basilio apresenta, la simu argumentus amo Bispo nian. Karik ida ne'e maka amo aban bai rua hasai ho surat Pastoral ruma, karik sarani husi Diocese baucau sei ba vota hotu ba Mari Alkatiri.

Mari Alkatiri ninia figura no presensa iha eleisaun Presidencial iha 2012, importante ba nia atu hatudu se nia iha duni masa riil nebe reklama katak nia partidu maka manan no iha masa ba manan ka borong eleisaun hotu-hotu. Mari Alkatiri tenki hatudu husi ninia kandidatura rasik, se nia manan eleisaun presidencial, sei fo razaun ba ninia argumentu katak Fretilin husi lideransa Mari nian sei manan no dominan mapa politika Timor-Leste nian. Se lae, fila fali ba sira ne'ebe ceptikus hare ba manobra ne'ebe maka Amo Bispo Basilio hahu joga ne'e, hanesan Novela oan ida ne'ebe ninia personajen central maka Mari Alkatiri no ninia realizador ka penulis maka Basilio do Nascimento.

Insya Allah, sarani sira bele halao tuir sa ida maka nia Bibi atan dehan ne'e... Mari Alkatiri ninia kandidatura simplesmente ba halo rame festa demokrasia ka kandidatura ne'ebe serio?

terça-feira, 19 de abril de 2011

Bankada FRETILIN fahe malu tamba Resolusaun hasoru Camarada Ana Pessoa

Dili, Aileba Lian (AL). Iha segunda-Feira (18/04/2011) Parlamentu Nasional (PN), vota ba Resolusaun nº. 63, ne´ebe apresenta husi AMP, atu husu Tribunal Rekursus ba investiga Prokuradora Jeral Republika, Dra. Ana Pessoa.

Hahu polemika ba haksesuk malu, tamba wainhira ható Resolusaun ne´e iha loron quarta-feira (06/04/2011) husi Bankada Fretilin walk out, neduni la iha quorum hodi halo votasaun (33). Adia ba segunda-feira (11/04/2011) la konsegue vota no adia fali ba terça-feira (12/04/2011) mos hanesan, falta ba quorum. Dada tan ba loron segunda-feira (18/04/2011), hafoin iha duni Quorum (38), Resolusaun nº. 63 aprovadu ho votus Favor (29), kontra (2) no Abstensaun (7).

Bankada FRETILIN fahe malu

Desta vez kasu Ana Pessoa fahe Camaradas sira, husi votasaun ne´e hetan votos favor husi deputadus Fretilin nain 4, maka Deputada Cipriana Pereira, Deputado Osorio Florindo, Deputada Josefa no Deputado Francisco Geronimo. Hatudu katak, kasu atuasaun Camarada Ana Pessoa ba camarada José Luis Guterres provoka fahe malu iha bankada Partidu Fretilin.

Karik signal ba portestu ba politika nebe maka diresaun partidu Fretilin hola durante ne´e? Ka signal ona ba atu tama ba luta poder iha partidu laran, nebe sai hanesan mensajen klaru ba laran, liliu ba lideransa katak Mari Alkatiri mos oras ne´e iha movimentus ba kontraria ninia politika no ninia lideransa.

Militante partidu Fretilin soberanu atu determina futuru ba Partidu Fretilin no ninia kontribuisaun ba desenvolvimentu nasional!

sexta-feira, 15 de abril de 2011

Grupu Fretilin Mudança (GFM) sei nakfilak ba Partidu iha loron 25 Abril de 2011

Dili, Aileba Lian (AL). Grupu Fretilin Mudança (GFM) sei nakfilak ba partidu politika iha loron 25 fulan Abril tinan 2011.

GFM mosu hodi foti liman no hakilar hasoru lideransa partidu Fretilin ne´ebe lidera husi Lu´olo/Mari Alkatiri. Liliu grupo Maputo ne´ebe tabele lori Fretilin nia naran maksoi sira ninia knar no hasae sira nia kbiit politika, ekonomika no judicial.

GFM mai atu kebra tiha grupo Maputo ninia poder iha partidu Fretilin nia laran, koko sukat sira nia força iha kongresu partidu Fretilin, fulan maio tinan 2006. Sira la konsegue hatama sira nia ajenda iha kongresu, tamba metodu eleisaun foti liman, neduni taka dalan ba sira. Ikus mai iha eleisaun 2007, GFM hamutuk ho CNRT/Xanana, hodi hola parte ba kombate eleisaun lejislativa, hola parte iha Governasaun AMP nian ne´ebe lidera direta husi PM Kay Rala Xanana Gusmao.

To´o ona tempo, GFM rejista nudar força politika ida hodi hola parte ba festa demokrasia iha tinan 2012.

Parabens GFM ne´ebe nakfilak ba Partidu Frente R(econstrução) Nacional Timor-Leste Independente (FRETILIN)/GFM!

sexta-feira, 8 de abril de 2011

Se maka kandidatu an ba lideransa partidus tenki kumpri kriterius

Dili, Aileba Lian (AL). Se maka kandidatu ba lideransa qualquer partidus tenki kumpri kriterius ne'ebe maka estatuto kada partidu politiku hakerek ona. Oras ne'e dadaun bursa ba kandidaturas ba lideransa partidus politikus hahu ona koalia dadaun, hanesan FRETILIN, CNRT, PD no sst. Lideransa iha eleisaun sira ne'e ninia impaktu bot ba eleisaun 2012, iha ka lae? Husi partidu historiku hanesan FRETILIN, oras ne'e dadaun prepara sira nia metodu ba eleisaun direkta (secara langsung) husi militante sira. Ninia mekanismu ne'e tuir regras ka lae, laos ida ne'e maka analisa badak ida ne'e. Iha hakerek hare liu ba potencial kandidatus ba partidu Fretilin.

Tuir informasaun ne'ebe maka AL hetan katak"duplo Lu'olo/Mari Alkatiri, sei rekandidatura ba terceiru mandatu (2011-2016), primeiru mandatu (2001-2006) i eleisaun segundu mandatu (2006-2011)". Tuir Estatuto Partidu Fretilin rasik, hakerek katak limite ba mandatu lideransa partidu Fretilin,mandatu rua deit. Signifika katak" Lu'olo/Mari Alkatiri, mandatu hotu ona iha 2011". Maibe duplo Lu'olo/Mari Alkatiri sei re-kandidata nafatin ba terceiru mandatu, karik kontra Lei interna Partidu maibe tamba interese partidu maka kandidatu nafatin sira nain 2 ne'e. Naran sira ne'ebe maka mosu atu halo rame ba alternativa maka dupla: David Ximenes/Luis Lobato. Maibe iha duplo Dias/Lobato, iha ona kriteriu ida ke taka dalan ba kandidatu David Dias Ximenes, tamba deit la prence ba kriteriu tinan sanulu (10) nudar militante aktivu ba Partidu Fretilin. David Dias Ximenes, hare historia, nia nunka filia iha partidu FRETILIN, tamba deit uluk nia nudar exercitus Portugues ne'ebe besik liu maka UDT iha tempu ne'eba.

David Dias Ximenes tama Fretilin iha kongresu 2006, wainhira sai ona nuda membru Governu iha Governasaun Fretilin nian. Kandidatu seluk mos maka naran Rogerio Lobato, maske koalia barak nudar potencia kandidatu maibe, ikus-ikus Rogerio Lobato hakbesik liu ba Mari Alkatiri, hanesan mosu dala barak konsolidasaun hamutuk ho Mari Alkatiri. Problema ba Rogerio Lobato maka ne'e,iha duni korajen ba avansa ka lae kontra Mari Alkatiri? Se avansa se maka atu duplo ho nia? Mosu naran seluk hanesan iha reserva no seguru ba futuru maka lista naran lideransa foun ba 2017 hanesan: Rui Araujo (militante foun), Aniceto Guterres e Arsenio Bano (Fretilin 2006), Jose Reis no Jose manuel (militante liu ona tinan sanulu) no sel-seluk tan.

Husi partidu CNRT, iha kongresu sei halo iha fulan Abril, 29, 30 e 31, sei determina naran ne'ebe maka akompana Prezidente maka Kay Rala Xanana Gusmao. Mosu mos naran barak maka kandidatu ba Sekretariu Jeral partidu CNRT, atual Sekretariu Jeral, Dr. Dionisio Babo Soares, Bendito Freitas, Sekretariu Estado ba Formasaun Profisional e Emprego (SEFOPE), Agio Pereira, Sekretariu Estadu Konseilu Ministru (SEKM), no naran sira seluk. Iha kongresu CNRT, militante sira sei ba hili maka Sekretariu Jeral nebe maka bele duplo ho Prezidente CNRT. Naran tolu ne'e mesak potensial, ida ne'ebe maka bele iha vantajen liu, aposta ba profisionalismu ba Sekjen CNRT ka akademiku,aposta ba sekjen ne'ebe bele mobiliza no organiza partidu ne'ebe forte kandidatu ba manan eleisaun iha 2012 no kontinua lori Governasaun 2012-2017,hodi garante ba procesu desenvolvimentu nebe ninia mata dalan maka PEDN (2011-2030).

Iha Partidu Demokratiku (PD), mos mosu hipotese barak konaba lideransa, barak maka koalia konaba naran ba lideransa PD maka: Lasama/Sabino, Lasama/Joao Boavida, Lasama/Constancio Pinto, Adriano Nascimento/Burlaku, Atoi Conceicao/Joao Boavida, Lucas Costa/Joao Boavida,no sst. Iha PD nian, posibilidade sei rame maka kargu ba Sekretariu Jeral, tamba kargu Prezidente Lasama posibilidade forte mos hanesan Xanana iha CNRT. Kargu ba Sekretariu Jeral mosu naran barak,hotu-hotu iha potensial ba kandidatu ba akompana Lasama ba segundu periudu lideransa PD 2011-2016. Asanami Sabino forte kandidatu ba Sekjen, nudar MAP, prepara hela dalan ba ne'eba. Joao Boavida, naran ne'ebe iha potensial mos nudar pasangan diak ba Lasama/J. Boavida (2011-2016), mos bele mosu naran seluk, militante soberanu fihir, kongresu orgaun maximu ba kada Paridu Politiku!

segunda-feira, 4 de abril de 2011

Korupsaun ne´ebe hetan protesaun husi Lei Pensaun Vitalicia (LPV)

Oras ne´e dadaun koalia konaba Korupsaun iha sociedade Timor nian, tamba nauk osan povu nian hodi ka halo riku an la tuir dalan ne´ebe los. Maibe iha nauksaun balun ne´ebe maka subar an iha Lei nia kaliling okus.

Konkretu liu maka ukun nain sira ne´ebe maka halo ka elabora Lei Pensaun Vitalicia (LPV), tuir Lei nº. 7/2007, 25 Juliu, no regula husi Decreto Governu, nº. 2/2007, 27 Juliu.

Ho lei no decreto Governu ida ne´e, loke dalan ba pratika korupsaun. Kria injustita iha sociedade laran, tinan-tinan Estadu tenki gasta osan ba grupo parasit ne´ebe LPV maka fó hela mahon. Ejemplo konkretu maka Estadu tenki gastas osan povu maubere nian ba selu uma no necesidades ex – PM Mari Alkatiri. Governu tenki selu ba rehabilitasaun ba uma ex–PM ne´ebe oras ne´e dadaun ho total montante US $400,000.00. Estado tenki selu ba uma ne´ebe maka aluga ba Mari Alkatiri iha Surik Mas Wasindo, ho total fulan ida hetan US$ 4,000.00 no seidauk konta ho facilidades seluk.

Ne´e korupsaun ne´ebe maka halao ho mahon iha LPV, sira rasik maka halo hodi hanoin ba sira nia an maibe nunka hanoin ba povu Maubere Aileba sira.

Dala barak mos koalia katak lori Povu Maubere Aileba, maibe sira rasik explora hela povu Maubere Aileba sira.

Neduni Povu Maubere AIleba, liu husi Aileba Lian, husi atu lalika vota sira ne'ebe ukun hanoin ba sira nia an, maibe laos ukun ba povu Maubere Aileba kbiit laek!